Những loại thuốc tim mạch tương tác với thuốc kháng virus trị COVID-19 nên thận trọng

Người viết: Yến Hoa Ngô Kiều - Ngày viết: Thứ Sáu, Tháng Mười Hai 9, 2022 | 9:32 - Lượt xem: 507

Một nghiên cứu được xuất bản gần đây trên Tạp chí của Đại học Tim mạch Hoa Kỳ nêu: có một số loại thuốc tim mạch có thể tương tác với thuốc điều trị COVID-19.

Tuy rằng COVID-19 chủ yếu là gây bệnh về phổi nhưng số các cơ quan bị ảnh hưởng còn lan sang cả não, tim và thận. Biến chứng tim mạch hậu COVID-19 có thể xảy ra đối với những người khỏe mạnh trước đó và cả những bệnh nhân có sẵn bệnh nền về tim mạch, dẫn đến nguy cơ cao bị thuyên tắc phổi, đột quỵ và nhồi máu cơ tim. 

Bệnh nhân tim mạch mắc COVID-19 thường được điều trị bằng nirmatrelvir-ritonavir (paxlovid) để tránh tiến triển thành bệnh nặng, tuy nhiên, thuốc có thể tương tác với một số loại thuốc tim mạch bệnh nhân được kê đơn trước đó.

Paxlovid là thuốc kháng virus dạng uống để điều trị COVID-19

Nghiên cứu đã điều tra các tương tác thuốc-thuốc (DDI) có thể xảy ra giữa paxlovid và các loại thuốc tim mạch được sử dụng phổ biến, cũng như các phương pháp tiềm năng để giảm rủi ro liên quan.

 Paxlovid là thuốc kháng virus dạng uống để điều trị COVID-19 nhưng cần thận trọng khi đang dùng một số thuốc tim mạch. Ảnh: SK&ĐS

Paxlovid đã được Cục Quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ phê duyệt để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp vào tháng 12 năm 2021, một thuốc kháng virus dạng uống để điều trị cho những người bị nhiễm COVID-19 từ nhẹ đến trung bình có triệu chứng và có nguy cơ cao tiến triển thành bệnh nặng.

Bệnh nhân mắc bệnh tim và các yếu tố nguy cơ khác, bao gồm bệnh tiểu đường, huyết áp cao, bệnh thận mãn tính và hút thuốc, chiếm một tỷ lệ đáng kể trong nhóm nguy cơ cao được chỉ định paxlovid.

Theo các tác giả, paxlovid đã được chứng minh là có lợi ở những bệnh nhân mắc bệnh tim, nhưng nó có tương tác đáng kể với các loại thuốc tim mạch được sử dụng thường xuyên.

Do dữ liệu lâm sàng về các biến cố bất lợi liên quan đến tương tác còn hạn chế nên các tác giả đã sử dụng kiến thức và dữ liệu hiện có để đưa ra hướng dẫn về các tương tác tiềm ẩn và hậu quả có thể xảy ra dựa trên mức độ tương tác. Theo đó 5 trong số các tương tác thuốc tim mạch quan trọng nhất với paxlovid cần lưu ý bao gồm:

Thuốc chống loạn nhịp tim

Thuốc chống loạn nhịp được sử dụng để kiểm soát nhịp tim bất thường. Nhiều loại thuốc trong số này được chuyển hóa theo cách làm tăng nồng độ trong huyết tương khi dùng đồng thời với paxlovid.

Mặc dù có thể bắt đầu dùng paxlovid sau khi ngừng tạm thời các thuốc chống loạn nhịp 2-2,5 ngày, nhưng điều này có thể không khả thi trên thực tế. Các bác sĩ lâm sàng nên xem xét các liệu pháp điều trị COVID-19 thay thế và tránh sử dụng đồng thời các thuốc này với paxlovid.

Thuốc chống kết tập tiểu cầu và chống đông máu

Thuốc kháng tiểu cầu được sử dụng để điều trị bệnh động mạch vành, đặc biệt nếu bệnh nhân đã được đặt stent. Aspirin và prasugrel an toàn khi dùng đồng thời với paxlovid. Tăng nguy cơ hình thành cục máu đông khi dùng paxlovid cùng với clopidogrel và tăng nguy cơ chảy máu khi dùng cùng với ticagrelor. Khi có thể, nên chuyển các thuốc này sang prasugrel. Nếu bệnh nhân có chống chỉ định dùng prasugrel, thì nên tránh sử dụng đồng thời paxlovid và nên xem xét các liệu pháp điều trị COVID-19 thay thế.

Thuốc chống đông máu hoặc chất làm loãng máu được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa cục máu đông, như warfarin có thể được sử dụng đồng thời với paxlovid nhưng cần theo dõi chặt chẽ các yếu tố đông máu trong xét nghiệm máu.

Nồng độ trong huyết tương của tất cả các thuốc chống đông đường uống trực tiếp đều tăng khi dùng đồng thời với paxlovid, do đó có thể cần phải điều chỉnh liều hoặc ngừng tạm thời và sử dụng thuốc chống đông thay thế.

Một số statin

Sử dụng đồng thời một số statin như simvastatin hoặc lovastatin với paxlovid có thể dẫn đến tăng nồng độ trong huyết tương và có thể gây yếu cơ và tiêu cơ vân (tình trạng sự phân hủy mô cơ giải phóng một loại protein gây hại vào máu). Nên ngừng các thuốc này trước khi bắt đầu dùng paxlovid.

Việc giảm liều atorvastatin và rosuvastatin là hợp lý khi dùng đồng thời với paxlovid. Các statin khác được coi là an toàn khi dùng cùng với paxlovid.

Thuốc trị đau thắt ngực ranolazin

Khi sử dụng ranolazine để điều trị đau thắt ngực cùng paxlovid có thẻ làm tăng nồng thuốc trong máu, dẫn đến tăng nguy cơ kéo dài khoảng QT đáng kể trên lâm sàng và xoắn đỉnh (một loại rối loạn nhịp tim). Do đó, chống chỉ định sử dụng đồng thời ranolazine cùng với paxlovid. Nên ngừng tạm thời ranolazine nếu kê đơn paxlovid.

Thuốc ức chế miễn dịch

Nồng độ trong huyết tương của các chất ức chế miễn dịch được kê đơn cho những bệnh nhân đã trải qua ghép tim tăng theo cấp số nhân đến mức gây độc khi dùng đồng thời với paxlovid. Việc giảm tạm thời liều lượng các chất ức chế miễn dịch sẽ cần được theo dõi thường xuyên và khó khăn về mặt hậu cần. Do đó, các liệu pháp điều trị COVID-19 thay thế nên được xem xét ở những bệnh nhân này.

Các tác giả kết luận rằng nhận thức và sự sẵn có của các liệu pháp điều trị COVID-19 khác cho phép các bác sĩ lâm sàng đưa ra các lựa chọn điều trị thay thế cho những bệnh nhân không thể dùng paxlovid do tương tác thuốc.

Theo VietQ