Năng suất Việt Nam thấp do “thiên lệch” thâm dụng lao động

Thứ Tư, Tháng Mười Hai 13, 2023 | 7:08

Mặc dù Việt Nam đã mở rộng sản xuất về chế biến, chế tạo nhưng lại bị thiên lệch về thâm dụng lao động mà không chú ý đến vấn đề năng suất.

PGS. TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, chuyên gia Tổ chức Năng suất châu Á (APO) chia sẻ với DĐDN bên lề Diễn đàn Năng suất quốc gia năm 2023 vừa diễn ra gần đây.

PGS. TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore.

-Theo ông chúng ta nên đầu tư vào khâu nào để năng suất đạt hiệu quả tốt hơn trong bối cảnh kinh tế đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay?

Yếu tố quan trọng để nâng cao năng suất lao động, trước hết phải có nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của năng suất. Có 3 yếu tố liên quan đến nhận thức về năng suất lao động.

Thứ nhất, đây là vấn đề “sống còn”, nếu không có năng suất chúng ta sẽ không có sự cạnh tranh và không thể phát triển.

Thứ hai, có năng suất thì thu nhập mới tăng lên và có mức tiền lương cao.

Thứ ba, có năng suất thì chúng ta mới chuẩn bị được cho thế hệ tương lai có được một điều kiện tốt hơn. Nếu không chú trọng năng suất thì sẽ không đi được xa.

Đầu tư vào năng suất không chỉ là câu chuyện của doanh nghiệp, mà là vấn đề của cả hệ thống. Từng doanh nghiệp đều phải lo đến năng suất, nhưng đồng thời từng địa phương, Chính phủ và cả nền kinh tế cũng phải suy nghĩ đến năng suất.

Ví dụ, ở cấp độ vĩ mô thì năng suất thể chế sẽ như thế nào để người dân không bị mất thời gian mà chỉ tập trung vào năng suất, thay vì phải lo lắng vào những thủ tục rườm rà. Các địa phương có hệ thống giao thông công cộng tốt thay vì bị ùn tắc quá nhiều khi tham gia giao thông như hiện nay.

Nhưng, quan trọng hơn hết vẫn là tự doanh nghiệp phải ý thức về năng suất. Việc đầu tư năng suất như thế nào Chính phủ sẽ có hỗ trợ từ kinh nghiệm quốc tế, như đổi mới sáng tạo, đổi mới quản lý, đào tạo người lao động để nâng cao năng suất lao động.

Đặc biệt, khi hội nhập sâu với thế giới, hiểu rõ được những kinh nghiệm hay của thế giới, thì bản thân chúng ta đã tự nâng cao năng suất của chính mình. Vì, lúc này có thể tự biết được sản phẩm nào hiệu quả hơn, xanh hơn, tốt hơn, đáp ứng được yêu cầu cao hơn, đỡ tốn phí hơn…

Khi đó, doanh nghiệp phải tự nhận thức việc mình phải “đứng trên vai người khổng lồ”. Như vậy, đầu tư năng suất hiệu quả nhất là đầu tư về tầm nhìn và quản lý của người lãnh đạo.

Ở các nước Chính phủ thường hỗ trợ cho người đứng đầu doanh nghiệp tham dự các khoá học về kinh nghiệm từ thế giới. bên cạnh đó, doanh nghiệp sẽ được nhận vay vốn, thiết bị hay đào tạo lao động… tỉ lệ hỗ trợ tuỳ thuộc vào tính cấp bách.

Nhưng, quan trọng nhất là các doanh nghiệp phải biết được năng suất của mình đang ở đâu? Khả năng tăng lên như thế nào? Khi đó, mọi sáng kiến của người lao động và người lãnh đạo đều sẽ được trân trọng để thúc đẩy năng suất đi lên.