Công cụ GRP bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia được ban hành thiết thực và hợp lý

Ngày viết: Thứ Sáu, Tháng Mười 31, 2025 | 14:24 - Lượt xem: 393

Công cụ Thực hành Quy định tốt (GRP) giúp các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) được ban hành một cách thiết thực, hợp lý và hiệu quả hơn, thông qua việc đánh giá tác động, tham vấn công khai và rà soát tính cần thiết của quy định.

QCVN được ban hành thiết thực và hợp lý sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển. Ảnh minh họa.

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, việc áp dụng công cụ Thực hành Quy định tốt (GRP – Good Regulatory Practices) đóng vai trò quan trọng nhằm nâng cao chất lượng hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN).

Theo bà Nguyễn Thị Mai Phương – Phó Giám đốc Văn phòng TBT Việt Nam – Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, QCVN là văn bản quy phạm pháp luật bắt buộc, quy định giới hạn, chỉ tiêu kỹ thuật và yêu cầu quản lý đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình hoặc môi trường.

Công cụ GRP góp phần nâng cao chất lượng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) trên bốn phương diện chủ đạo:

Thứ nhất, GRP bảo đảm QCVN được ban hành một cách cần thiết và hợp lý. Thông qua báo cáo đánh giá tác động quy chuẩn (RIA), cơ quan soạn thảo xác định rõ vấn đề thực tế cần quản lý, tránh tình trạng ban hành tràn lan hoặc chồng chéo. Nhờ vậy, mỗi QCVN được xây dựng dựa trên nhu cầu thực tiễn, thay vì xuất phát từ thói quen quản lý hay sức ép hành chính.

Thứ hai, GRP giúp bảo đảm QCVN mang lại lợi ích lớn hơn chi phí. Cơ quan soạn thảo phải tiến hành phân tích chi phí – lợi ích để loại bỏ các quy định có thể gây gánh nặng không cần thiết. QCVN chỉ được ban hành khi lợi ích xã hội ròng là dương, từ đó thúc đẩy tuân thủ và giảm phản ứng từ cộng đồng doanh nghiệp.

Thứ ba, GRP giúp QCVN hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế và tránh tạo rào cản thương mại. Theo Hiệp định TBT của WTO, các QCVN cần được xây dựng dựa trên tiêu chuẩn quốc tế, trừ khi có lý do chính đáng. Nhờ áp dụng GRP, quy trình rà soát, so sánh và viện dẫn tiêu chuẩn quốc tế được thực hiện đầy đủ, bảo đảm QCVN tương thích với chuẩn mực toàn cầu, hạn chế nguy cơ tranh chấp thương mại.

Thứ tư, GRP tăng cường tính minh bạch và sự tham gia của các bên liên quan. Quy trình GRP yêu cầu tham vấn công khai, thực chất với doanh nghiệp, hiệp hội, cơ quan quản lý và người tiêu dùng. Việc tham vấn này giúp QCVN phản ánh đúng nhu cầu thực tế, dễ hiểu, khả thi hơn, đồng thời tạo đồng thuận và niềm tin xã hội trong quá trình thực thi.

Hoàng Bách